เที่ยววิมาย เที่ยวพิมาย..

               ปราสาทหินพิมาย หรือ อุทยานประวัติศาสตร์พิมาย เป็นอุทยานประวัติศาสตร์ที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศไทย ตั้งอยู่กลางเมืองพิมายซึ่งเป็นเมืองโบราณ และยังเป็นปราสาทหินทรายที่ใหญ่ที่สุดของไทยอีกด้วย บนพื้นที่ 115 ไร่ วางแผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้ากว้าง 565 เมตร ยาว 1,030 เมตร

               “ พิมาย ” มาจากคำว่า “ วิมาย ” หรือ “ วิมายปุระ ”  ดังที่ปรากฏในจารึกภาษาเขมรบนแผ่นหินตรงกรอบประตูระเบียงคดด้านหน้าของปราสาทหินพิมาย และยังปรากฏชื่อในจารึกอื่นอีกหลายแห่ง คาดว่าน่าจะเป็นคำที่ใช้เรียกรูปเคารพหรือศาสนาสถาน

               ปราสาทหินพิมาย มีความสวยงามเป็นพุทธสถานในลัทธิมหายานด้วยรูปแบบของศิลปะเป็นแบบบาปวนผสมผสานกับศิลปะแบบนครวัด มีการสันนิษฐานว่า ปราสาทหินพิมายนี้สร้างขึ้น เพื่อเป็นเทวสถานของศาสนาพราหมณ์ ในสมัยพระเจ้าสุริยวรมันที่ 1 หรือ ราวพุทศตวรรษที่ 16 (พ.ศ. 1545-1593) แต่ยังสร้างไม่เสร็จ ได้ถูกดัดแปลงมาเป็นสถานที่ทางพุทธศาสนา และมีการก่อสร้างต่อในช่วงของรัชกาลสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 (พ.ศ. 1724-1761) ซึ่งเป็นมหาราชองค์สุดท้ายของอาณาจักรขอม ในปี พ.ศ. 2494 และ พ.ศ. 2497 ได้รับบูรณะอีกครั้งโดยได้รับเงินช่วยเหลือจากรัฐบาลฝรั่งเศส

               ในปี พ.ศ. 2479 ทางกรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนให้ปราสาทหินพิมายเป็นโบราณสถานของชาติ และได้ประกาศขึ้นทะเบียน ปราสาทหินพิมายเป็นโบราณสถาน และได้จัดตั้งเป็น อุทยานประวัติศาสตร์พิมาย ในวันที่ 12 เมษายน พ.ศ. 2532

               สิ่งที่โดดเด่นของปราสาทหินพิมาย คือ ปราสาทหินอื่นๆ (ปราสาทหินพนมวัน และปราสาทหินพนมรุ้ง) จะหันหน้าไปทางทิศตะวันออก ในขณะที่ปราสาทหินพิมายจะหันหน้าไปยังทิศใต้ มีการตาดเดาเอาว่า เพื่อเป็นการรับ เส้นทางที่ตัดมาจากเมืองยโศธรปุระ เมืองหลวงของอาณาจักรเขมร ซึ่งเข้าสู่เมืองพิมายทางด้านทิศใต้ค่ะ

               ในการเดินทางเข้าสู่ศาสนสถานอันศักดิ์สิทธิ์จะเริ่มต้นที่ สะพานนาคราช ซึ่งทำเป็นรูปพญานาคเจ็ดเศียรแผ่พังพานอยู่ เพื่อนำไปสู่ ซุ้มประตู หรือ โคปุระ และ กำแพงแก้ว เมื่อเดินผ่านกำแพงแก้วแล้วก็จะถึง ชานชาลา ซึ่งเป็นทางเดินที่ก่อสร้างด้วยหินทรายเป็นเส้นทางนำไปสู่ ระเบียงคด ซึ่งมีซุ้มประตูอยู่ตรงกลางเช่นเดียวกับกำแพงแก้ว จากนั้นก็จะถึง ปราสาทประธาน หอพราหมณ์ ปรางค์หินแดง และ ปรางค์พรหมทัต โดยที่ทับหลังหรือหน้าบันของปราสาทประธานทางด้านทิศใต้ (ด้านหน้าปราสาท) จะเป็นรูป ศิวนาฏราช ส่วนทางด้านทิศอื่นๆ จะเป็นภาพเรื่องเล่าจาก รามเกียรติ์ และเรื่องราวทาง พุทธศาสนา และภายในห้อง ครรภคฤหะ จะมีพระพุทธรูปประดิษฐานอยู่

ภายในปราสาทหินพิมายมีสิ่งก่อสร้างที่น่าสนใจ คือ

พลับพลา

               พลับพลาจะตั้องอยู่ด้านหน้าของกำแพงชั้นนอก ทางซ้ายมือ เมื่อกันหน้าเข้าหาตัววปราสาท เป็นอาคารรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า เดิมเรียกกันว่า "คลังเงิน" สันนิษฐานว่าตรงจุดนี้เป็นที่สำหรับพักเพื่อที่จะเปลี่ยนเครื่องทรงของกษัตริย์ หรือเจ้านายชั้นสูง ก่อนเข้าประกอบพิธีกรรมทางศาสนา รวมทั้งเป็นสถานที่พักจัดขบวนสิ่งของถวายต่างๆ
ในปี พ.ศ. 2511 ได้มีการขุดพบโบราณวัตถุเป็นจำนวนมาก ทั้งรูปเคารพ เครื่องประดับและเหรียญสำริด โบราณซึ่งด้านหนึ่งเป็นรูปครุฑหรือหงส์ อีกด้านหนึ่งเป็นอักษรโบราณ นอกจากนี้ยังพบทับหลังจำหลักเป็นรูปคนกำลังหลั่งน้ำมอบม้าแก่พราหมณ์ เป็นเหตุให้เรียกกันว่า "คลังเงิน"

สะพานนาคราช 

               เมื่อเราเดินเข้าไปเยี่ยมชมปราสาทหินพิมาย ทางด้านทิศใต้ ซึ่งถือว่าเป็นส่วนหน้าของปราสาท เราจะเห็นทางที่ทอดยาวนำเข้าสู่ตัวปรางค์ มีนาคทอดตัวยาวเป็นราวบันได โดยมีนาคนาคราชชูคอแผ่พังพานเป็นรูปนาค 7 เศียร ชูคออยู่ที่ปลายราวสะพาน นาคเป็นสัตว์มงคลที่มักพบตามโบราณสถาน ที่ได้รับอิทธิพลจากคติของศาสนาฮินดู หรือ พราหมณ์ซึ่งเชื่อว่านาคทอดร่างเป็นทางเชื่อมระหว่างโลกมนุษย์กับสวรรค์ ที่เชิงบันไดนาคทั้งสองข้างมีสิงห์จำหลักจากหินประดับอยู่ข้างละตัว สิงห์มีท่าทางองอาจเสมือนเป็นผู้พิทักษ์โบราณสถาน ลักษณะทางศิลปกรรมของสิงห์และนาคนี้ คล้ายศิลปะที่นครวัดที่สร้างในช่วงรัชกาลพระเจ้าสุริยวรมันที่ 2 (พ.ศ. 1656-1688)

               วันนี้มะลิชวนเที่ยว ปราสาทหินพิมาย เข้ากันกับเทศกาลเที่ยวพิมายนครราชสีมา ประจำปี 2552 ภายในงานจะมีการแข่งขันเรือยาวประเพณีชิงถวยพระราชทานค่ะ และยังมีการแสดงประกอบแสง เสียง วิมายนาฏการ ในชุด “นิรมิตกรรมเหนือลำน้ำมูล”  เป็นการร่ายรำเล่าเรื่องราวจากภาพจำหลักผสานกับความรุ่งเรืองในยุคสมัยของพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ได้ชมความงามแล้วยังได้เข้าใจเรื่องราวต่างๆ ได้ง่ายขึ้นค่ะ  รีบไปเที่ยวไปชมกันนะคะ ไทยเทียวไทยค่ะ ถ้าไทยไม่เที่ยวไทยแล้วใครจะเที่ยวเราค่ะ

-- มะลิ --