การที่เราจะรู้จักกับงานสไตล์นี้จริงๆ นั้น จึงจำเป็นต้องรู้ต้นกำเนิดของ Art Nouveau เสียก่อน Art Nouveau มีจุดกำเนิดในช่วงปี 1880 - 1915 โดยเกิดตามหลังยุค Art and Crafts Movement ในอังกฤษเล็กน้อย
และโถงที่ว่าอลังการแล้วยังอลังการไม่เท่ากับส่วน Living area ที่ดึงเอาการเล่น space ของฝ้า double ขึ้นไปมาเป็นจุดดึงสายตาให้ความสนใจเมื่อก้าวเข้ามาภายในพุ่งตรงมาที่ส่วน Living area เรียกได้ว่าเป็น Highlight ทำให้ห้อง Living ดูโอ่โถง และหรูหรามากขึ้น
การสรรหาแนวทางงานออกแบบที่แปลกใหม่จึงเกิดขึ้นมากมาย...
จนกระทั่ง นาย Seigfried Bing ได้เปิดร้านชื่อ L'Art Nouveau ขึ้นในปารีสในปี 1895... See More และสร้างรูปแบบที่ถือว่าเป็นหัวใจของสไตล์นี้ขึ้นมา โดยได้ทลายรูปแบบอิงประวัติศาสตร์แบบเดิมๆ และหล่อหลอมเส้นสายและรูปทรงใหม่ๆ ขึ้นมา โดยหัวใจหลักของงานสไตล์นี้ จะอยู่ที่การนำเอาแรงบันดาลใจจากธรรมชาติ เช่น ต้นไม้ เถาวัลย์ แมลง และมนุษย์ เข้ามาประดับในงานออกแบบ
ผลที่ได้รับ คือ Art Nouveau ได้กลายเป็นสไตล์แห่งจุดเเปลี่ยนของศตวรรษ และแพร่ขยายเข้าไปในงานศิลปะทุก สาขา ตั้งแต่ สถาปัตยกรรม งานตกแต่งภายใน งานเฟอร์นิเจอร์ ไปจนถึงงานโปสเตอร์ต่างๆ งานแก้ว งานโลหะ ตลอดจนเครื่องประดับ และประติมากรรม
Art Nouveau ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง ตั้งแต่ Brussels, Paris, Budapest และ Vienna โดยจะเห็นได้ตามถนนหนทางต่างๆ โดยทั่วไป
และเนื่องจาก Art Nouveau แปลตรงตัวได้ว่า New Art
ดังนั้น จึงมีการหมายความรวมถึงงานออกแบบใหม่ๆ ที่แปลกแยก หรือแตกต่างจากงานในยุคก่อนหน้า ก็จะได้ยอมรับและจัดเข้าอยู่ในสไตล์นี้ บวกกับการที่อยู่ร่วมยุคสมัยเดียวกับ Art'n Crafts และได้กลืนกิน Concept ของ Art'n Crafts เข้ามาด้วย ทำให้รูปแบบของงาน Art Nouveau... ในช่วงนั้น มีความแตกต่างกันได้อย่างมาก เช่นในอังกฤษ เยอรมันและออสเตรีย ก็จะเน้นงานออกแบบที่ตรงไปตรงมา และเป็น Geometric มากกว่า แต่ก็ยังคงมีลวดลายประดับจากธรรมชาติของ Art Nouveau อยู่ด้วย
ในยุคนั้น ศิลปิน นักออกแบบและช่างฝีมือรุ่นใหม่ๆ ต่างได้พยายามรวมกันก่อตั้งกลุ่มของตนเอง เพื่อนำเสนอแนวทางงานออกแบบใหม่ๆ ที่แตกต่างอย่างต่อเนื่อง โดยในนักออกแบบเหล่านั้น ก็มี Charles Rennie Mackintosh และโรงเรียนสอนออกแบบอย่าง Nancy School รวมอยู่ด้วย
อย่างไรก็ดี ยุคแห่งของรุ่งเรืองของ Art Nouveau ที่เฟื่องฟูอย่างมาก ก็ได้จบลงอย่างรวดเร็ว เมื่อเศรษฐกิจของโลกตกต่ำลงอย่างรวดเร็ว และสงครามโลกครั้งที่ 1 ที่โหดร้ายมาถึง ทำให้นักออกแบบจำนวนมากต้องสิ้นสุดอาชีพของตัวเองลง
งานสถาปัตยกรรมและงานเฟอร์นิเจอร์ของ Charles Rennie Mackintosh ใน Glasgow
และงาน Street Furniture ที่โดดเด่นในกรุง Paris เป็นต้น
ถ้าเป็น "บ้าน" เนี่ย เรื่องใหญ่เหมือนกันครับ เพราะบ้านในสไตล์ Art Nouveau นั้น คงหาได้ยากมากแล้ว เนื่องจากช่วงเวลาของ Art Nouveau นั้นจัดว่าสั้นมาก เมื่อเทียบกับสไตล์อื่นๆ เช่น Barouque หรือ Empire
อย่างไรก็ดี บ้านที่ยังคงเป็นสไตล์นี้อยู่ คงหนีไม่พ้น บ้านของ Victor Horta เจ้าของงานออกแบบโรงแรม Tassels ที่เป็นสไตล์นี้เช่นกันครับ
และ ในส่วนของงานของ Mackintosh เอง สามารถหาดูได้จาก Glasgow School of Art ในเมือง Glasgow และที่ Tea room ต่างๆ ที่เขาได้ออกแบบไว้ และยังคงเปิดให้บริการอยู่ในรุปแบบการตกแต่งเหมือนเช่นเมื่อร้อยปีที่ผ่านมา (ผมเคยไปนั่งที่ Tea room ของเค้าอยู่ครั้งหนึ่ง สวยมากๆ เลยครับ)
ส่วนในเมืองไทย คงต้องหาดูได้ที่พระราชวังต่างๆ ในสมัยรัชกาลที่ 5 ซึ่งจากที่ค้นมาได้ คงมีพระราชวังบ้านปืน หรือพระรามราชนิเวศน์ที่จังหวัดเพชรบุรี โดยตัวอาคารจะเป็นอาคารที่ได้รับอิทธิพลจากศิลปะแบบบาโรค แต่ภายในจะมีการประดับตกแต่งด้วยงานแบบ Art Nouveau แบบเยอรมัน ซึ่งค่อนข้างจะแตกต่างจากส่วนอื่นๆ ของยุโรปพอสมควร
นอกจากนี้ ที่เห็นได้ชัดอีกแห่งหนึ่ง คือที่วังบางขุนพรม โดยจะเห็นการตกแต่งและประดับประดาแบบ Art Nouveau ค่อนข้างชัดเจนมาก สำหรับบ้านอื่นๆ คงต้องขอเวลาไปค้นหาเพิ่มเติมครับ...
