จินตนาการเป็นสิ่งที่เคียงคู่มากับมนุษย์ไม่ว่าจะเป็นยุคสมัยไหน เรียกได้ว่าเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะต่างๆเลยก็ว่าได้ ศิลปินล้วนแต่ถ่ายทอดผลงานออกมาจากความรู้สึกโดยใช้จินตนาการเป็นส่วนสำคัญ ศิลปะแบบ Surrealism ก็เป็นหนึ่งในผลงานศิลปะที่เกิดจากจินตนาการ ความเพ้อฝัน และยังมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นจนโด่งดังระดับโลก

ศิลปะเซอร์เรียลลิสม์ เป็นรูปแบบหนึ่งของผลงานศิลปะที่มีการพัฒนาทั้งในด้านเทคนิค รวมไปถึงกรรมวิธีต่างๆ โดยแนวคิดของผลงานนั้นเกิดจากการที่ไม่มีกฎเกณฑ์ ไม่มีหลักเหตุผลและการจำกัดรูปแบบ หรือที่เข้าใจกันง่ายๆคือศิลปะที่มาจากความฝัน หรือจิตใต้สำนึกที่ถูกเก็บกดไว้ ผสมผสานรวมกับความจริงของโลกภายนอก โดยเป็นความต้องการแสดงออกความรู้สึกนึกคิดออกมาอย่างเสรี

Cr. thoughtco

เอกลักษณ์ของผลงานศิลปะแบบ Surrealism นั้นจะเลือกใช้ความบังเอิญมาเป็นส่วนประกอบในการนำเสนอผลงาน เช่นการหยิบเอาสิ่งของซึ่งไม่มีความเกี่ยวข้องกันมาวางไว้ด้วยกัน หรือผสมผสานเข้าด้วยกัน เสมือนเป็นการพบกันโดยบังเอิญที่เกิดกลายเป็นความหมายใหม่ โดยแนวคิดนี้ต้องการจะสื่อถึงการที่สิ่งของเหล่านั้นถึงแม้จะไม่ได้มีความเกี่ยวเนื่องกันเลย แต่เมื่อนำมาอยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืน ก็สามารถกระตุ้นให้ผู้รับชมเกิดจินตนาการ และความรู้สึกที่เชื่อมโยงให้เป็นเรื่องใหม่ โดยไม่ได้ขึ้นอยู่กับเหตุผลใดๆ

Carl van Vechten, “Portrait of Man Ray and Salvador Dali”

Cr. mymodernmet

เริ่มขึ้นตอนต้นของศตวรรษที่ 20 ในประเทศฝรั่งเศส มีรูปแบบรากฐานมาจากกลุ่มดาดา (Dada) ซึ่งเป็นลัทธิที่เคลื่อนไหวทางศิลปะ โดยนักทฤษฎีหลักประจำกลุ่มก็คือ อองเดร เบรตง เดิมทีคำว่า Surrealism ถูกตั้งเพื่อให้สอดคล้องกับความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยี แต่ในเวลาต่อมาความหมายได้เพี้ยนไปเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับขบวนการจิตไร้สำนึก ที่เป็นไปอย่างเสรี กลายเป็นเสมือนชื่อที่ใช้ประชดสังคม เมื่อเกิดสงครามโลกครั้งที่ 1 ศิลปินกลุ่มนี้เกิดความไม่พอใจในสงคราม ที่ผู้คนคิดถึงแต่การทำลายล้างผลาญกัน จึงมีการรวมพลังประท้วงด้วยสร้างศิลปะแบบดาดาขึ้น เพื่อเป็นการต่อต้านสงคราม การทำลาย โดยเลือกใช้วิธีหนามยอกเอาหนามบ่ง นั่นคือแทนที่จะแสดงออกทางศิลปะให้เห็นถึงความงดงามกลับแสดงให้เห็นสิ่งที่น่าเกลียด ตลก ความหยาบโลน ทั้งนี้เพื่อเตือนให้มนุษย์รู้สึกสำนึกในผลร้ายของสงครามนั่นเอง นอกจากนี้ยังมองว่าความรู้สึกของมนุษย์เป็นสิ่งสำคัญมาก อ้างอิงจากคำกล่าวว่า “ถ้าท่านรู้สึกอย่างไรให้แสดงออกทันที อย่าสกัดกั้นมันเอาไว้ เพราะจะทำให้ฝังอยู่ใต้จิตสำนึก และเป็นอันตรายต่อตัวท่านเอง” จากคำกล่าวนี้ แสดงให้เห็นว่าลัทธินี้มีความเกี่ยวข้องกับจิตไร้สำนึก ซึ่งเป็นช่วงเวลาเดียวกับที่นายแพทย์ ซิกมันด์ ฟรอย์ ได้ประกาศทฤษฎีด้านจิตวิทยา จึงนับได้ว่า ซิกมันด์ ฟรอย์ มีส่วนช่วยในลัทธิเซอร์เรียลลิสม์ และมีอิทธิพลต่อวงการอย่างมาก

Cr. prints

ผลงาน The Persistence of Memory เป็นผลงานที่ทั่วโลกรู้จักกันมากที่สุดของศิลปิน Salvador Dali และยังเป็นผลงานที่สะท้อนความเป็น Surrealism ได้อย่างชัดเจน เห็นได้จากการถูกนำไปเป็นตัวอย่างในหนังสือหลากหลายตำรา โดยผลงานชิ้นนี้เป็นภาพของนาฬิกาที่มีรูปร่างเหลวไปตามแรงโน้มถ่วงซึ่งแตกต่างกับรูปร่างในความเป็นจริงที่ควรจะเป็น ภาพนี้สื่อสัญลักษณ์ของความไม่แน่นอน การเสื่อมสลาย ผุพัง เน่าเปื่อยของสรรพสิ่งนำเสนอภาพความตาย แต่จากแหล่งข้อมูลอ้างว่า Salvador Dali ไม่ได้อธิบายที่มาที่ไปไว้อย่างแน่ชัด เพียงกล่าวว่าได้รับแรงบัลดาลใจมาจากเนยแข็งที่กำลังละลายเมื่อโดนแสงอาทิตย์ก็เท่านั้น แต่ยังคงมีนักวิจารณ์ดึงเอาทฤษฎีมากมายมาเกี่ยวข้องกับภาพนี้ เช่น ดูเหมือนจะแฝงความหมายของการปฏิเสธว่าเวลาไม่ใช่เป็นสิ่งที่กำหนดตายตัว ทำให้นึกถึงทฤษฎีสัมพัทธภาพของไอน์สไตน์ไปได้เช่นกัน

Cr. wikiart

The Great Masturbator เป็นหนึ่งในผลงานชิ้นแรกๆของ Salvador Dali โดยสามารถมองเห็นได้หลากหลายมุมทั้งใบหน้าคนที่กำลังทิ่มลงพื้น หรือจะเป็นอีกมุมหนึ่งเห็นเป็นภาพผู้หญิงที่ลักษณะของปากอยู่ตรงเป้าของเพศชาย เรียกได้ว่านักวิจารณ์ก็ได้อ้างถึงการสะท้อนความขัดแย้งภายในของตัวศิลปินเอง รวมไปถึงเรื่องอัตลักษณ์ทางเพศของตัวศิลปินอีกด้วย และหากสังเกตจะพบกับรูปตั๊กแตนที่เกาะอยู่บริเวณปากและฝูงมดที่กำลังรุมกัดกินแสดงให้เห็นถึงความสำนึกผิดและเกี่ยวเนื่องกับการถูกลงโทษ พร้อมทั้งสื่อได้ถึงความไม่ซื่อสัตย์ หรือการคอร์รัปชั่นนั่นเอง

Cr. marcchagall

I and the Village เป็นภาพที่มีการเล่าเรื่องด้วยตัวของมันเอง โดยกล่าวถึงความทรงจำเกี่ยวกับวัยเด็กของ Marc Chagall ในเมือง Vitebsk ประเทศรัสเซีย ในเวลาหนึ่งปีหลังจากเขาได้ออกจากรัสเซีย และย้ายไปอาศัยอยู่ที่ปารีส มันแสดงให้เห็นถึงความคิดถึงของเขาสำหรับโลกที่เรียบง่ายที่เขาทิ้งไว้เบื้องหลัง โลกที่เต็มไปด้วยเวทมนตร์และความมหัศจรรย์ ซึ่งภาพวาดในฝันนี้เต็มไปด้วยภาพทิวทัศน์ของรัสเซียและสัญลักษณ์จากนิทานพื้นบ้าน สิ่งสำคัญคัญของภาพนี้คือภาพสะท้อนของความฝันและความทรงจำของ Marc Chagall ที่มีความเกี่ยวข้องกับชาวยิวโดยเฉพาะ ภายในภาพหากมองแยกออกมาก็จะสามารถเห็นได้เป็นส่วนๆเช่นกัน แต่ในหลายๆภาพของ Marc Chagall จะมีรูปแพะหรืออาจเป็นแกะที่เค้าถือว่าเป็นสัญลักษณ์ของจักรวาล ศิลปินเลือกใช้สีที่ให้ความรู้สึกถึงอารมณ์ขัน มีความขี้เล่น ทำให้เกิดสไตล์ที่ทำให้ผลงานเป็นที่โด่งดังและมีอิทธิพลอย่างมากต่อศิลปินในรุ่นหลัง

แรงบันดาลใจเป็นอีกบรรทัดฐานที่เกิดขึ้นในภาพวาดของ Chirico เขาเชื่อว่าภาพวาดจะเป็นแรงบันดาลใจให้เหล่าศิลปินได้มองเห็นสิ่งที่เกินกว่าจะปรากฏ ซึ่งสื่อไปถึงอาณาจักรแห่งความทรงจำ ตำนาน และความเป็นจริง ภาพนี้ถูกวาดขึ้นในช่วงที่ตัวเขาอาศัยอยู่ที่ Ferrara ประเทศอิตาลี ในขณะที่สงครามโลกครั้งที่หนึ่งยังคงดำเนินต่อไป ศิลปินเลือกใช้ทิวทัศน์ของเมืองที่เคยอาศัยมาไว้เป็นฉากหลัง และเลือกวาดสถาปัตยกรรมคือ Castello Estense ซึ่งเป็นป้อมปราการยุคกลางในใจกลางเมืองไว้บริเวณด้านหลัง และดูเหมือนว่าเขาจะใช้มันเพื่อเป็นแบบจำลอง เพื่อที่เขาจะนำเอาสัญลักษณ์ของสิ่งมีชีวิตลึกลับบางอย่างใส่เข้าไปในภาพ ด้านหน้าของภาพเป็นเหล่ารูปปั้นที่เปื้อนไปด้วยสนิมรวมไปถึงวัตถุหลากหลายชิ้น ที่ถูกวางไว้อย่างไม่เข้ากัน นอกจากนี้เขายังต้องการให้สิ่งเหล่านี้เป็นเส้นทางที่จะเอาชนะสิ่งที่ปรากฏ และต้องการให้ผู้ชมภาพได้มีส่วนร่วมในการสนทนากับสิ่งที่ไม่รู้จัก

ศิลปะประเภท Surrealism เป็นผลงานที่สามารถดึงดูดความสนใจได้จากผู้รับชมมากเลยทีเดียว เนื่องจากเป็นผลงานศิลปะที่ผสมผสานเอาไว้ระหว่างความคิดสร้างสรรค์และความเพ้อฝันจากจิตใต้สำนึก จึงทำให้ผู้ชมได้มีส่วนร่วมจากการตีความ และเกิดความกระตือรือร้นที่ต้องการจะหาความหมายที่แท้จริงที่อยู่ลึกๆภายในจิตใจของศิลปิน

สามารถติดตามผลงานต่าง ๆ ของทาง Bareo ได้ที่ช่องทางเว็บไซต์ของ Bareo หรือทาง Facebook : Design by Bareo ที่จะคอยอัพเดทข่าวสาร งานดีไซน์ และผลงานการออกแบบตกแต่งภายในมากมาย ให้ท่านผู้อ่านได้รับความรู้ และความสนุกตลอดทั้งปี

ขอขอบคุณข้อมูลจาก

wikiart
chagallpaintings
theartstory
human.yru
mymodernmet