เติมศิลป์ให้บ้านสวย ตอนที่ 1

ตอน..เหล็กหล่อ..ทำไมถึงหล่อจัง..

สวัสดีครับ..ผมนาย Crouching Tiger กลับมารายงานตัวอีกแล้วครับ..ตั้งแต่เดือนนี้เป็นต้นไป ผมได้รับมอบหมายจาก บก.ให้แนะนำท่านผู้อ่านถึงเทคนิคของการตกแต่งบ้านให้สวยเหมือนใน Magazine ต่างประเทศ ดังนั้น ผมจึงต้องกลับมานั่งคิด นอนคิดว่าจะแนะนำอะไรให้กับท่านผู้อ่านดี เพราะหากแนะนำสไตล์การตกแต่งบ้าน คงจะโดนโห่ไล่แน่ๆ เพราะในคอลัมน์อื่นๆ ของเราก็มีอยู่เต็มเอียดไปหมดแล้ว จะพูดถึงซ้ำอีก ก็คงจะน่าเบื่อไปสักหน่อย..

และเพื่อความแปลกใหม่และไม่ซ้ำใคร ผมจึงขอเปิดประเด็นถึงการนำเอางานศิลป์แบบต่างๆ ให้เข้ามาอยู่ในบ้านได้อย่างกลมกลืน เผื่อว่าท่านผู้อ่านท่านใด ที่ได้เห็นดีเห็นงามกับผมไปด้วย และนำไปใช้ในเคหสถานที่บ้านท่าน จะได้เรียกผมไปทัศนาเปิดหูเปิดตาดูความสวยงาม มาประดับความรู้บ้าง

เอาล่ะครับ..อารัมภบทมานานสองนานแล้ว ทีนี้ ผมขอนำท่านเข้าสู่โลกแห่งศิลปะการตกแต่ง โดยเริ่มต้นจากสิ่งที่ทุกท่านมักจะมองข้ามไป เพราะไหนๆ จะเปิดตัวแล้ว ขอเปิดแบบพิสดารหน่อยนะครับ นั่นคือ..งานศิลปะจากเหล็ก ครับท่าน..

พอถึงตอนนี้ ท่านผู้อ่านหลายท่านคงอยากจะเริ่มเปลี่ยนช่อง แต่เชื่อผมเถอะครับ อย่าเพิ่งไปไหน รอฟังผมสักนิด งานเหล็กที่ผมพูดถึงนี่ คงไม่ใช่งานเหล็กดัด ราวบันได หรือประตูรั้วแต่ประการใด แต่ที่ผมอยากจะแนะนำและกล่าวถึง คือ Wrought Iron (ร็อท ไอรอน) ครับ เจ้า Wrought Iron นี่เข้ามาในบ้านเราเมืองเรามานานนับร้อยปีแล้ว เพียงแต่พอวันเวลาผันผ่านไป งานฝีมือก็หดหายไป เนื่องด้วยมีเทคโนโลยีใหม่ที่มีราคาถูกกว่าเข้ามาแทน พอนานๆ เข้า ก็สาบสูญไป

Wrought Iron นี้ มีหลายต่อหลายคนเข้าใจผิด ว่าเป็นเหล็กดัดบ้าง อัลลอยบ้าง หรือเหล็กหล่อบ้าง ซึ่งผมคงต้องขอบอกเลยนะครับว่า ไม่ใช่ทั้งสามชื่อ เพราะคำว่า Wrought Iron จริงๆ แล้ว แปลว่า เหล็กที่ขึ้นรูปโดยการตีครับ และเจ้า Wrought Iron นี้มีคุณสมบัติพิเศษที่เหนือกว่าเหล็กชนิดอื่นๆ คือความทนทานต่อสนิม และการผุกร่อน ดังนั้น จึงไม่น่าแปลกใจเลยที่ผลงานเหล็กหล่อเป็นจำนวนมาก สามารถอยู่คงทนยาวนานหลายร้อยปี มาอวดโฉมให้พวกเราได้ชื่นชมอยู่จนทุกวันนี้

อยากให้ท่านผู้อ่านนึกถึงฉากในภาพยนตร์หลายๆ เรื่องที่มีตอนตีดาบ โดยนำเหล็กมาเผาไฟให้ร้อน จากนั้นจึงเริ่มตีดาบให้เป็นรูปร่างต่างๆ ซึ่งกรรมวิธีเช่นนี้ ใกล้เคียงกับกรรมวิธีการผลิต Wrought Iron นี้ด้วยเช่นกัน ผลจากการผลิตแบบนี้ ทำให้เกิดผลสองประการ คือ ความทนทานต่อการเกิดสนิมและการผุกร่อน ทั้งนี้ สืบเนื่องมาจากในการตีเหล็กเพื่อขึ้นรูปนี้ จะเป็นการทำให้เกิด Slag ที่ไม่เป็นสนิมขึ้นในเนื้อโลหะ ส่งผลให้เจ้า Wrought Iron นี้มีความทนทานต่อการเกิดสนิมในที่สุด

การขึ้นรูปดังกล่าวเป็นการตีเหล็กให้ได้รูปร่างและลักษณะตามต้องการ อาจจะมีการดึง รีด หรือม้วนเพื่อความสวยงาม สิ่งที่ตามมา คืองานทั้งหมดจะเป็นการทำขึ้นด้วยมือล้วนๆ (Handmade) เพราะฉนั้น ต่อให้เป็นลายเดียวกัน คนทำคนเดียวกัน ลูกค้าก็จะได้งานที่ความงามไม่เหมือนกัน

สำหรับกรรมวิธีการผลิตเหล็กดัดนั้น เกิดจากการนำเอาแท่งเหล็กขนาดต่างๆ มาดัด มาบิด มาเชื่อมให้ออกมาเป็นรูปร่างและลวดลายได้ตามต้องการ ซึ่งความยากง่ายนี่ผิดกับ Wrought Iron ลิบลับ ส่วนอัลลอยและเหล็กหล่อ (ฝรั่งเรียก Cast Iron) จะเกิดจากการนำเอาโลหะมาหลอมแล้วเทใส่ในเบ้าเพื่อให้มีรูปร่างตามต้องการ ดังนั้น งานประเภทนี้ จึงสังเกตได้ง่ายที่มีรูปร่างซ้ำกัน

อย่างไรก็ดี ในบางครั้ง ผู้ผลิตงาน Wrought Iron อาจจะรวมเอางานเหล็กหล่อ (Cast Iron) นี้ ไว้ด้วย เพื่อลดต้นทุนในการผลิตลง และสามารถตอบสนองต่อกลุ่มลูกค้าเป้าหมายได้กว้างมากขึ้นครับ..

สำหรับ Wrought Iron นี้ สามารถทำมาจากเหล็กได้สามประเภท คือ Puddled Iron, Charcoal Iron และ Mild Steel ซึ่งทั้งสามประเภทนี้ มีคุณสมบัติข้อดีข้อด้อยแตกต่างกันออกไป ซึ่งผมจะขอละเว้นไว้ เพราะค่อนข้างจะหนักหนาสาหัส และจากนี้ไป ผมจะขอนำท่านไปชมผลงานศิลปะที่ทำจากเหล็กหล่อกันครับ..

ผลงานจาก Schwartz's Forge and Metalworks, Inc. เป็นราวกันตกและราวบันได ที่ออกแบบโดย Joel A.Schwartz

ผลงานของ Sasha Reut เป็นงานประตูที่ทำจาก Wrought Stainless Steel ซึ่งผลงานทุกชิ้นของเขาจะไม่ต้องตกแต่งด้วยสีหรือเคลือบน้ำยาใดๆ ทั้งสิ้น

เป็นผลงานของ Martin Sturman ซึ่งนิยมการทำงานศิลปะจากลวดลายของดอกไม้ที่ได้ลดทอนรูปลงแล้ว ในลักษณะของงาน Abstract Art เป็นหลัก

Leavitt Studio เป็นเจ้าของผลงานที่เก๋ไก๋ลายปลาแหวกว่ายใต้ท้องทะเลนี้ โดยเจ้านี้ จะนิยมใช้ Mild Steel เป็นหลัก บวกกับเทคนิคการผลิตแบบโบราณ ทำให้ได้ผลงานที่มีจินตนาการในปัจจุบัน ภายใต้วัสดุที่ดู Antique เหนือใคร

เป็นของ Chris & James Hughes ซึ่งเชี่ยวชาญงานโลหะทุกชนิด และทั้งคู่สนใจที่จะทำงานที่ท้าทายความสามารถในทุกรูปแบบ

เป็นไงครับ.. Wrought Iron ฉบับกระเป๋า แม้ว่าจะไม่สามารถพาท่านผู้อ่านเข้าไปเจาะลึกถึงวัสดุนี้ได้มากมายนัก แต่ก็คงพอทำให้ทุกท่านได้รู้จักและเข้าใจเจ้าวัสดุหน้าใหม่ตัวนี้ได้ชัดเจนยิ่งขึ้น นอกจากนี้ ผมยังหวังที่จะให้วงการตกแต่งภายในบ้านเราให้โอกาสกับเจ้า Wrought Iron นี้ให้มากยิ่งขึ้น เพื่อจะได้มีสายสกุลช่างเกิดใหม่ และดำรงสืบต่อเป็นภูมิปัญญาของเราเอง จนสามารถเติบโตเป็นสินค้าออกที่มีศักยภาพในอนาคตครับ

Crouching Tiger