ในปัจจุบันคนเราเริ่มโหยหากลับมาสู่ธรรมชาติกันมากยิ่งขึ้น การปลูกต้นไม้ก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่เป็นการเพิ่มธรรมชาติให้อยู่รอบตัวเรา ซึ่งนอกจากจะทำให้เป็นการเพิ่มอากาศบริสุทธิ์แล้ว การปลูกต้นไม้ยังทำให้เรารู้สึกผ่อนคลายได้อีกด้วย และวันนี้น้ำหวานเลยอยากจะชวนแฟนๆชาวบาริโอ มาดูอีกหนึ่งแนวทางในการเพิ่มธรรมชาติให้อยู่รอบตัวเรา ด้วยการปลูกกล้วยไม้นั่นเอง รับรองว่าไม่ยากอย่างที่คิดค่ะ
กล้วยไม้ (Orchid) เป็นพืชวงศ์ใหญ่ มีดอกที่สวยงามและแตกต่างจากไม้ดอกชนิดอื่น โดยรูปทรงของดอก สีสัน ขนาดที่หลากหลาย รวมทั้งกลิ่นของบางชนิดที่ส่งกลิ่นแตกต่างจากดอกไม้ประเภทอื่น กล้วยไม้มีมากมายหลายสกุล เมื่อศึกษาสำรวจก็นับได้มากกว่า 800 สกุล หรือมากกว่า 2 หมื่นชนิด กล้วยไม้เป็นที่นิยมแพร่หลายทั่วโลก ทั้งในประเทศไทยเองก็มีการพัฒนา สายพันธุ์อยู่ตลอดเวลา
การจำแนกกล้วยไม้
สามารถจำแนกได้หลากหลายรูปแบบ การจำแนกกล้วยไม้เพื่อช่วยในการปลูก การดูแล การขยายพันธุ์ และการศึกษา กล้วยไม้นิยมจำแนกได้ดังนี้
• จำแนกตามลักษณะราก
จะมี 2 ลักษณะด้วยกันคือ
ระบบรากดิน มีรากเป็นตัวเก็บสะสมอาหาร ลักษณะอวบน้ำและปลูกภายในพื้นดิน กล้วยไม้ประเภทนี้พบได้มากตามที่ที่มีอากาศชื้น หรือฝนตกชุก แต่ก็ทนทานต่อสภาพอากาศแล้งแต่จะมีเพียงแค่ลำต้น ดอกจะไม่สามารถชูช่อได้ กล้วยไม้ที่มีระบบรากแบบรากดินที่พบในประเทศไทยมีหลายสกุล เช่น สกุลฮาบีนาเรีย เพคไทลิส และแบรคคีคอไรทิส ซึ่งมักพบการเรียกชื่อตามวรรณคดีไทยในยุคก่อน เช่น เท้าคูลู และดอกนางอั้ว เป็นต้น
ระบบรากกึ่งดิน มีลักษณะรากที่อวบน้ำ ใหญ่และหยาบ จะแตกแขนงอยู่อย่างหนาแน่ สามารถเก็บน้ำได้ดีพอสมควร ขึ้นตามอินทรีวัตถุ หรือตามไม้ที่ผุพัง เช่น กล้วยไม้สกุลรองเท้านารี สกุลสเปโธกล๊อตติส สกุลเอื้องพร้าว เป็นต้น
ระบบรากกึ่งอากาศ รากมีลักษณะเซลล์ที่หนา คล้ายฟองน้ำ เก็บและดูดน้ำได้ดี เช่น กล้วยไม้สกุลแคทลียา สกุลออนซิเดี้ยม เป็นต้น
ระบบรากอากาศ มีรากขนาดใหญ่ ชอบที่ที่มีแสงสว่างมาก ทนทานต่ออากาศร้อน และแสงแดด นอกจากนี้รากยังทำหน้าที่พิเศษอย่างการปรุงอาหารเช่นเดียวกับใบอีกด้วย เช่น กล้วยไม้สกุลแวนด้า สกุลช้าง สกุลกุหลาบ สกุลแมลงปอ สกุลเข็มและกล้วยไม้สกุลเรแนนเธอร่า
• จำแนกตามลักษณะของลำต้น
เมื่อลำต้นโผล่พ้นสิ่งที่ปลูกสามารถจำแนกได้ 2 ลักษณะคือ ลำต้นแท้ และลำต้นเทียม
ลำต้นแท้ มีข้อ ปล้อง เหมือนกับลำต้นของพืชใบเลี้ยงเดี่ยวทั่วๆ ไป ที่ส่วนเหนือข้อจะมีตา ซึ่งสามารถเจริญเป็นหน่อใหม่ และช่อดอกได้ ลำต้นประเภทนี้จะเจริญเติบโตออกไปทางยอด ได้แก่ กล้วยไม้สกุลแวนด้า แมลงปอ และรองเท้านารี
ลำต้นเทียม หรือที่เรียกว่า ลำลูกกล้วย ซึ่งทำหน้าที่สะสมอาหาร ตาที่อยู่ตามข้อบนๆ ของลำลูกกล้วยสามารถแตกเป็นหน่อหรือช่อดอกได้ แต่ลำต้นที่แท้จริงของกล้วยไม้ประเภทนี้คือ เหง้า ซึ่งเจริญในแนวนอนไปตามผิวของเครื่องปลูก ลักษณะของเหง้ามีข้อและปล้องถี่ กล้วยไม้ที่มีลำต้นลักษณะนี้ได้แก่ กล้วยไม้สกุลหวาย แคทลียา เอพิเด็นดรั้มและสกุลออนซิเดี้ยม
เมื่อเราสามารถจำแนกประเภทได้ ก็ไม่ยากเลยที่จะเตรียมสายพันธุ์ของกล้วยไม้ให้เข้ากับถานที่ที่เราจะปลูก เพื่อที่กล้วยไม้ของเราจะได้เติบโตอย่างสมบูรณ์และแข็งแรงค่ะ
กล้วยไม้สกุลต่างๆ
กล้วยไม้มีมากมายหลากหลายสกุล แหล่งกำเนิดกล้วยไม้ป่าที่สำคัญของโลกมี 2 แหล่งใหญ่ ๆ ด้วยกันคือ ลาตินอเมริกา กับเอเชียแปซิฟิค แหล่งกำเนิดกล้วยไม้ป่าในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิค มีประเทศไทยเป็นศูนย์กลาง ถ้าจะให้พูดถึงสกุลกล้วยไม้ทั้งหมดคงใช้เวลามากดังนั้นน้ำหวานจึงขอเสนอกล้วยไม้ที่นิยมในประเทศไทยว่ามีอะไรบ้าง ไปดูกันเลยดีกว่าค่ะ
• กล้วยไม้สกุลรองเท้านารี Paphiopedilum
กล้วยไม้รองเท้านารี (Lady’s Slipper) เป็นกล้วยไม้สกุล Paphiopedilum มีชื่อเรียกอื่นๆ อีกหลายชื่อ เช่น รองเท้านาง รองเท้าแตะนารี หรือ บุหงากะสุต ในภาษามาเลเซีย อันหมายถึงรองเท้าของสตรี เนื่องจากกลีบดอก หรือที่เรียกว่า “กระเป๋า” มีรูปร่างคล้ายกับรองเท้าของสตรีและรองเท้าไม้ของชาวเนเธอแลนด์ กระเป๋าของรองเท้านารีมีรูปร่างลักษณะและสีสันแตกต่างกันไปตามชนิดพันธุ์ และตามแหล่งกำเนิด
• กล้วยไม้สกุลแคทลียา Cattleya
แคทลียาเป็นกล้วยไม้ที่ได้รับความนิยมปลูกเลี้ยงอย่างกว้างขวางในหลายประเทศ เนื่องจากแคทลียาเป็นกล้วยไม้ที่มีดอกขนาดใหญ่ที่สุดและสีสวยงามที่สุด บางชนิดมีกลิ่นหอม และถือกันว่าแคทลียาเป็น ราชินีแห่งกล้วยไม้ และเป็นสัญลักษณ์สากลของกล้วยไม้ทั่วไป
• กล้วยไม้สกุลแวนด้า Vanda
แวนด้า เป็นกล้วยไม้ประเภทโมโนโพเดี้ยล ไม่แตกกอ เจริญเติบโตไปทางยอด รากเป็นรากอากาศ ใบมีลักษณะกลม แบนหรือร่อง ใบซ้อนสลับกัน ช่อดอกจะออกด้านข้างของลำต้นสลับกับใบ ช่อดอกยาวและแข็ง กลีบนอกและกลีบในมีรูปร่างคล้ายคลึงกัน โคนกลีบแคบ และไปรวมกันที่โคนเส้าเกสร กลีบดอกในล่างด้านใต้มีเดือยแหลมยื่นออกมาเป็นส่วนท้ายของปากกระเป๋า ปากกระเป๋าของแวนด้าเป็นแบบธรรมดาแบนเป็นแผ่นหนาแข็ง และพุ่งออกด้านหน้า รูปลักษณะคล้ายช้อน หูกระเป๋าทั้งสองข้างแข็งและตั้งขึ้น สีดอกมีมากมายแตกต่างกันตามแต่ละชนิด เช่น เอื่องโมกข์ ฟ้ามุ่ย เอื้องสามปอยขาว เป็นต้น
• กล้วยไม้สกุลหวาย Dendrobium
กล้วยไม้สกุลหวาย (Dendrobium) เป็นกล้วยไม้สกุลใหญ่ที่สุด มีลักษณะการเจริญเติบโตแบบซิมโพเดียล คือ มีลำลูกกล้วย เมื่อลำต้นเจริญเติบโตเต็มที่แล้วจะแตกหน่อเป็นลำต้นใหม่ ใบแข็งหนาสีเขียว ดอกมีลักษณะทั่วไปของกลีบชั้นนอกคู่บนและคู่ล่างขนาดยาวพอๆ กันโดยกลีบชั้นนอกบนจะอยู่อย่างอิสระเดี่ยวๆ ส่วนกลีบชั้นนอกคู่ล่างจะมีส่วนโคน ซึ่งมีลักษณะยื่นออกไปทางด้านหลังของส่วนล่างของดอกประสานเชื่อมติดกับฐานหรือสันหลังของเส้าเกสร และส่วนโคนของกลีบชั้นนอกคู่ล่างและส่วนฐานของเส้าเกสรซึ่งประกอบกันจะปูดออกมา มีลักษณะคล้ายเดือยที่เรียกว่า “เดือยดอก” สำหรับกลีบชั้นในทั้งสองกลีบมีลักษณะต่างๆ กันแล้วแต่ชนิดพันธุ์ของกล้วยไม้นั้น เช่น เอื้องผึ้ง เหลืองจันทบูร เป็นต้น
• กล้วยไม้สกุลเข็ม Ascocentrum
กล้วยไม้สกุลเข็มได้สมญาว่าเป็น “ราชินีของกล้วยไม้แวนด้าแบบมินิหรือแบบกระเป๋า” เพราะเป็นกล้วยไม้ที่มีลักษณะเล็กทั้งขนาดต้น ช่อดอก ขนาดดอก และมีดอกที่มีสีสดใสสะดุดตามากกว่ากล้วยไม้อื่นๆ
• กล้วยไม้สกุลช้าง Rhynchostylis
กล้วยไม้สกุลช้างที่พบตามธรรมชาติเพียง 4 ชนิด คือ ช้าง (Rhynchostylis gigantea) ไอยเรศหรือพวงมาลัย (Rhynchostylis retusa) เขาแกะ (Rhynchostylis coelestis) และช้างฟิลิปปินส์ (Rhynchostylis violacea)
กล้วยไม้ช้างเป็นที่นิยมเลี้ยงกันมากเนื่องจากเลี้ยงได้ง่าย ออกดอกทุกปี ดอกมีลักษณะเป็นช่อสวยงาม และมีลักษณะลำต้นใหญ่กว่ากล้วยไม้ชนิดอื่น การที่กล้วยไม้ชนิดนี้ได้ชื่อว่า “ช้าง” อาจมาจากสองกรณีคือ ลักษณะที่มีลำต้น ใบ ราก ช่อดอก และดอกใหญ่กว่ากล้วยไม้ชนิดอื่น อีกกรณีหนึ่งอาจเป็นเพราะดอกตูมของกล้วยไม้ชนิดนี้มีรูปร่างคล้ายหัวช้างและมีเดือยดอกคล้ายกับงวงช้าง
• กล้วยไม้สกุลกุหลาบ Aerides
ไม่ใช้ดอกกุหลาบนะคะ แต่เป็นกล้วยไม้ กล้วยไม้สกุลกุหลาบ (Aerides) เป็นกล้วยไม้ที่พบตามธรรมชาติในป่าทั่วทุกภาคของประเทศไทย โดยเกาะอาศัยอยู่ตามต้นไม้ อาจขึ้นเป็นต้นเดียวโดดๆ หรือขึ้นเป็นกลุ่มใหญ่ มีการเจริญเติบโตแบบฐานเดี่ยว เมื่อต้นสูงหรือยาวขึ้นจะห้อยย้อยลงมา แต่ปลายยอดยังคงชี้ขึ้นข้างบน ช่อดอกส่วนใหญ่โค้งปลายช่อห้อยลงมา รากเป็นระบบรากอากาศ ดอกมีขนาดปานกลาง มักมีกลิ่นหอม มีเดือยดอกเรียวแหลมหรือปลายงอนออกมาทางด้านหน้าของดอก ซึ่งเป็นลักษณะที่แตกต่างกับกล้วยไม้ชนิดอื่นๆ กลีบดอกผายสวยงาม เป็นกล้วยไม้ที่เลี้ยงง่าย มีบทบาทสำคัญในการผสมพันธุ์เพื่อการปรับปรุงพันธุ์ สามารถผสมในสกุลเดียวกัน และผสมข้ามสกุลต่างๆ เช่น ผสมกับสกุลแวนด้าเป็นสกุลแอริโดแวนด้า (Aeridovanda) ผสมกับสกุลช้างเป็นสกุลแอริโดสไตลิส (Aeridostylis) เป็นต้น
• กล้วยไม้สกุลฟาแลนอปซีส Phalaenopsis
เป็นกล้วยไม้ที่ไม่ค่อยเป็นที่นิยมกันในอดีตเนื่องจากดอกที่มีขนาดเล็ก แต่ในปัจจุบันได้มีการตัดต่อ ปรับเปลี่ยนสายพันธุ์ทำให้ กล้วยไม้สกุลนี้มีดอกที่สวย หลากหลายสีในดอกเดียว และสีที่ดูแปลกตา บวกกับการเลี้ยงดูง่ายทำให้กล้วยไม้สกุลนี้เริ่มเป็นที่นิยม
กล้วยไม้สกุลนี้ควรปลูกก่อนเข้าฤดูฝนคือประมาณเดือนมีนาคม ถ้าปลูกในฤดูฝนอากาศมีความชื้นสูงและกล้วยไม้กำลังอวบน้ำ อาจทำให้ใบและยอดเน่าได้ กล้วยไม้สกุลนี้จึงเหมาะกับฤดูหนาวมากกว่าฤดูฝน
8 สกุลกล้วยไม้ที่กล่าวมาเป็นกล้วยไม้ที่นิยม และปลูกได้ง่ายในประเทศไทย หรือเป็นกล้วยไม้ที่เกิดในประเทศไทยก็ว่าได้ ทั้ง 8 สกุลสามารถหาซื้อได้ตามตลาดกล้วยไม้ตามความเหมาะสม ความชอบ เพราะทั้ง 8 สกุลมีความสวยงามที่แตกต่างกัน
กล้วยไม้กับการตกแต่งบ้าน
กล้วยไม้เป็นพืชที่ใช้ประดับบ้านได้หลากหลายรูปแบบ ทั้งสวนกล้วยไม้ เรือนกล้วยไม้ จัดเป็นมุมเล็กๆ หรือการนำเพียงต้นเดียวมาจัดบนโต๊ะรับแขกก็สวยไม่แพ้กัน ดังนั้นน้ำหวานก็พลาดไม่ได้ที่จะนำไอเดียการตกแต่งภายในบ้านด้วยกล้วยไม้มากฝาก ไปดูกันเลยค่ะว่าจะสวยงามขนาดไหน
- ต้นเดียวก็สวยได้
เพียงนำต้นกล้วยไม้ที่มีรูปทรงที่สวยและเข้ากับสไตล์การแต่งบ้านของเรา มาใส่กระถางและวางบนโต๊ะเผยความงดงาม แทนการใช้แจกันดอกไม้ก็สวยไปอีกแบบ หรือจะนำสีของกล้วยไม้มาตกแต่งให้เข้ากับเฟอร์นิเจอร์ โดยเลือกให้เข้ากับสีภายในบ้านก็ทำให้บ้านของคุณ กับดอกกล้วยไม้ หรู สวย แตกต่างจากบ้านอื่นๆได้อย่างลงตัว
เพียงแค่การเลือกต้นไม้ให้เข้ากับเฟอร์นิเจอร์ จะเป็นโทนเดียวกัน หรือตัดกัน เพิ่มลูกเล่นด้วยสีสัน หรือตัดสีขาวกับสีดำ ก็ทำให้การตกแต่งภายในห้องดูไม่ธรรมดาเลยละค่ะ
- กล้วยไม้กับฝาผนัง
เป็นการแต่งเติมฝาผนังที่ว่างเปล่าด้วยต้นกล้วยไม้ อาจจะใช้ระบบอากาศ หรือ กล้วยไม้ที่เป็นรากแบบกึ่งอากาศ หรือต้นกล้วยไม้ที่ปลูกในกระถาง นำมาจัดแขวน จัดวาง โดยใช้อุปกรณ์อย่างกระถางไม้ กระถางพลาสติก หรือกิ่งไม้แห้ง ดูแลโดยการรดน้ำหรือการฉีดละอองน้ำ เป็นประจำทุกวันก็ทำให้ฝาผนังธรรมดาสวยด้วยดอกกล้วยไม้
- กล้วยไม้กับการจัดสวน
เป็นการนำกล้วยไม้มาจัดวางรวมกันให้เป็นสวน สามารถสร้างให้มีทั้งขนาดเล็ก หรือขนาดใหญ่ตามความต้องการ การจัดสวนกล้วยไม้ทำได้ภายในบ้าน หรือจัดเป็นเรือนกล้วยไม้ภายนอกบ้าน เลือกกระถางที่สวยงาม ใช้เฟอร์นิเจอร์ไม้ หรืออิฐ มาร่วมด้วยเพื่อความเป็นธรรมชาติ และความสวยงามเป็นธรรมชาติ ทำให้ได้มุมพักผ่อนอีกมุมหนึ่ง
การจัดสวนกล้วยไม้ไม่จำเป็นต้องเป็นมุมสวนทุกมุม แต่อาจจะจัดให้ส่วนใดของบ้าน มุมใดมุมหนึ่งเป็นมุมพักผ่อน หรือเพิ่มความสวยงามให้แก่เป็นตัวอย่างเช่น มุมทางเดิน มุมนั่งเล่น หรือเรือนกล้วยไม้
วิธีการรดน้ำต้นกล้วยไม้
อย่างที่ทราบกันว่ากล้วยไม้นั้นเป็นต้นไม้ที่มีความละเอียดอ่อน น้ำหวานจึงมีคำแนะนำการให้น้ำของต้นกล้วยไม้มาฝากกันค่ะ ซึ่งสามารถทำได้หลายวิธีดังนี้
- จุ่มน้ำ คือการนำต้นกล้วยไม้จุ่มลงไปในน้ำ การจุ่มลงไปในน้ำทำให้น้ำสามารถซึมผ่านส่วนต่างๆของต้นกล้วยไม้ได้อย่างทั่วถึง
- ใช้บัวรดน้ำ
- สายยางติดหัวฉีด สามารถฉีดได้ แต่การรดน้ำแบบนี้สามารถรดได้เพียงภายนอกบ้านเท่านั้น
- สปริงเกอร์ คือการใช้หัวฉีดติดตั้งอยู่กับที่แล้วพ่นน้ำเป็นฝอยให้กระจายไปทั่วบริเวณที่ต้องการ การรดวิธีนี้สะดวกสบายและรวดเร็วที่สุด ข้อเสียคือต้องลงทุนสูงและใช้ได้กับกล้วยไม้ที่มีความต้องการน้ำเหมือนๆ กัน ไม่เหมาะกับการเลี้ยงกล้วยไม้จำนวนน้อย แต่หลากหลายชนิด
นอกจากการรดน้ำต้นกล้วยไม้แล้ว การให้ปุ๋ยถือเป็นสิ่งสำคัญ อีกประการหนึ่งนอกเหนือจากการให้น้ำ นอกจากนี้เมื่อต้นไม้ได้รับน้ำ และธาตุอาหารจากปุ๋ยเพียงพอแล้ว การกำจัดแมลงก็สำคัญไม่น้อย ดังนั้นเราจำเป็นต้นใช้สารกำจัดแมลงบางตัวบ้างเพื่อความสวยงามของกล้วยไม้นั่นเอง
บ้านจะสดใส และมีอากาศบริสุทธิ์ได้นั้นต้องมีต้นไม้เป็นตัวช่วย ต้นกล้วยไม้เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่จะทำให้บ้านสวยงาม อากาศบริสุทธิ์ ทำให้บ้านดูสบายตา และพร้อมชูช่อรับแขก รู้อย่างนี้แล้วใครที่กำลังมองหาดอกกล้วยไม้มาไว้ประดับประดาภายในบ้านก็ไม่ใช่เรื่องยากอีกแล้ว เพราะข้อมูลทั้งหมดเราได้รวมเอาไว้ที่นี่เพื่อแฟนๆชาวบาริโอ สามารถมาตามอ่านกันได้ตลอดเวลาเลยล่ะค่ะ สำหรับเดือนนี้สวัสดีค่ะ..
ขอขอบคุณข้อมูลและรูปภาพ
www.thaigoodview.com www.siambig.com www.pinterest.com
|