จากกระแสอาหารสุขภาพที่กำลังมาแรง วันนี้เดียร์มีเห็ด อาหารเทพอีกอย่างมานำเสนอค่ะ เห็ดจัดได้ว่าเป็นอาหารจำพวก ผักที่ปราศจากไขมันมีปริมาณน้ำตาลและเกลือค่อนข้างต่ำ และยังเป็นแหล่งโปรตีนที่ดี เมื่อเทียบกับผักอีกหลายชนิด เห็ดมี 2 จำพวกด้วยกัน คือ เห็ดธรรมชาติ (เห็ดป่า) และ เห็ดเพาะ โดยมากเห็นที่รับรับประทานกันทุกวัน เป็นเห็ดเพาะค่ะ และถ้าหาก ได้ไปเที่ยวแถบอีสาน แล้วมีโอกาสได้แวะตลาดข้างทาง หรือตลาดสด ก็จะได้เห็ดป่า แต่ถ้าจะลองเห็ดป่่าละก็ต้องระวังกัน นิดหนึ่งค่ะว่าเป็นเห็ดจำพวกมีพิษหรือเปล่า

จากความเชื่อ มาเป็นวิทยาศาตร์

ชาวจีนและชาวญี่ปุ่น ได้มีใช้เห็ดเป็นตัวยาในการรักษาโรค และบำรุงกำลังมาแต่ครั้งโบราณ โดยชาวจีนได้จัดเห็ด ให้เป็นยาเย็น เพราะมีสรรพคุณช่วยลดไข้ เพิ่มพลังชีวิต ดับร้อนใน แก้ช้ำใน บำรุงร่างกาย ลดระดับน้ำตาล และ คอเลสเตอรอลในหลอดเลือด ลดความดัน ขับปัสสาวะ ช่วยให้หายหงุดหงิด บำรุงเซลล์ประสาท รักษาอาการอัลไซเมอร์ และที่สำคัญ คือ ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง

ในประเทศญี่ปุ่น ได้มีการทดลองนำเห็ดหอมมาสกัด พบว่าในเห็ดหอมให้น้ำตาลโมเลกุลขนาดใหญ่ (mega-sugar) ที่เรียกว่า เบต้ากลูแคนส์ (beta-glucans) ถึง 2 ชนิด ได้แก่ lentinan และ LEM (Lentinula edodes mycelium) ซึ่งช่วยทำหน้าที่กระตุ้นระบบ ภูมิคุ้มกันต่อสู้กับการติดเชื้อ และชะลอการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง ซึ่งในการทดลอง ให้สาร lentinan กับผู้ป่วยมะเร็ง ร่วมกับการทำเคมีบำบัดก็พบว่าก้อนมะเร็งมีขนาดลดลง และอาการข้างเคียงจากการทำ เคมีบำบัดก็เกิดขึ้นน้อยลงด้วย

และทีมวิจัยยังได้วิเคราะห์ถึงความเป็นไปในอนาคตอีกด้วยว่าความเป็นไปได้ที่จะใช้ LEM ที่ได้จากเห็ดหอมมาบำบัดผู้ป่วย ที่ติดเชื้อ HIV ได้หรือไม่

ในสหรัฐอเมริกา ก็มีการทำวิจัยเกี่ยวกับเห็ดเช่นกันได้ผลออกมายืนยันการค้นพบแบบเดียวกับชาวเอเชียแต่สำหรับการวิจัย ถึงผลการใช้เห็ดเป็นยารักษาโรคนั้นยังคงอยู่ในขั้นแรกๆ เท่านั้น เช่น พบว่าเห็ดแชมปิญอง (White mushroom) มีบทบาทช่วย ในการรักษาและป้องกันการเกิดมะเร็งเต้านมมากที่สุด เมื่อเทียบกับเห็ดรับประทานได้ชนิดอื่นๆ โดย สารบางอย่างในเห็ด ชนิดนี้ ไปช่วยยับยั้งเอ็นไซม์ aromatase ทำให้เกิดการยับยั้งการแปรฮอร์โมนแอนโดรเจนให้กลาย เป็นเอสโตรเจนในผู้หญิง วัยหมดประจำเดือน เมื่อร่างกายผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจนได้น้อยลงก็ลดโอกาสการเจริญเติบโต ของเซลล์มะเร็งเต้านมให้ น้อยลงตามไปด้วย

สารอาหารที่พบในเห็ด

วิตามินบีรวม ในเห็ดขึ้นชื่อว่าเป็นอาหารที่อุดมด้วยวิตามินบีรวม ไม่ว่าจะเป็น ไรโบฟลาวิน (ที่พบมากในเครื่องใน สัตว์ นม ไข่ และเต้าหู้) ช่วยบำรุงสุขภาพผิวพรรณและการมองเห็น ขณะที่ไนอาซิน (ยังพบมากในปลาทูน่า เนื้อแดง ถั่วลิสง และ อะโวคาโด) จะช่วยควบคุมการทำงานของระบบย่อยอาหาร และระบบประสาท สถาบันอาหารแห่งสหรัฐ อเมริกาได้ประมาณ ไว้ว่าการรับประทานเห็ดแชมปิญองขนาดกลางๆ 5 ชิ้น จะได้ปริมาณไรโบฟลาวินมากพอๆกับการ ดื่มนมสดถึง 8 ออนซ์

เกลือแร่ต่างๆ เช่น ซิลิเนียม ทำหน้าที่ช่วยต้านอนุมูลอิสระ ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็ง โรคหลอดเลือด หัวใจอุดตัน

โปแตสเซียม ทำหน้าที่ควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจ สมดุลของน้ำในร่างกาย การทำงานของกล้ามเนื้อและระบบประสาท ต่างๆ ลดการเกิดโรคความดันโลหิตสูง อัมพฤกษ์ และอัมพาต ส่วนทองแดง ทำหน้าที่ช่วยเสริมสร้างการทำงานของธาตุ เหล็ก

ซีลีเนียม เป็นสารอาหารที่ช่วยต้านการเกิดอนุมูลอิสระใกล้เคียงกับวิตามินอี ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็งและโรคภัยต่างๆ ที่มากับวัยสูงอายุ เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจ การรับประทานเห็ดหอม

โปแตสเซียม เป็นสารอาหารที่จำเป็นอย่างยิ่งในการควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจ ความสมดุลของน้ำในร่างกาย การทำงานของกล้ามเนื้อ และระบบประสาทต่างๆ ทาง FDA ของสหรัฐอเมริการะบุไว้ว่าการรับประทานอาหารที่เป็นแหล่ง ของโปแตสเซียมจะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดความดันเลือดสูง และอัมพฤกษ์ อัมพาต ซึ่งในเห็ดนั้นมี โปแตสเซียมสูง และ โซเดียมต่ำ การรับประทานอาหารที่ปรุงจากเห็ดกระดุมหรือเห็ดแชมปิญอง 1 จานจะให้โปแตสเซียม ได้พอๆ กับส้มหรือ มะเขือเทศลูกโตๆ เลยทีเดียว

นอกจากนี้เห็ดยังมีองค์ประกอบของพฤกษเคมีที่ชื่อว่า “โพลีแซคคาไรด์”(Polysaccharide) เมื่อทำงานร่วมกับ แมคโครฟากจ์ (macrophage) จะเป็นเซลล์คุ้มกันขนาดใหญ่ที่ออกจากหลอดเลือดเข้าสู่เนื้อเยื่อ และจะไปจับกับ โพลีแซคคาไรด์ที่บริเวณกระเพาะอาหาร และนำไปส่งยังเซลล์คุ้มกันตัวอื่นๆ โดยจะช่วยกระตุ้นวงจรการทำงานของระบบ ภูมิคุ้มกันของร่างกาย เสริมและช่วยเพิ่มปริมาณและประสิทธิภาพของเซลล์คุ้มกันธรรมชาติ ให้ทำหน้าที่ทำลายเซลล์ แปลกปลอมที่เข้ามาในร่างกาย รวมถึงพวกไวรัสและแบคทีเรียอื่นๆ ด้วย

เห็ดล้างพิษ

นักมังสวิรัติกล่าวว่า เมื่อทานเห็ด 1 ชนิดประโยชน์ของเห็ดเองก็มีมาก และในเมื่อเราจะรับประทานแล้วน่าจะเลือก เห็ดมากิน พร้อมๆ กันสัก 3 ชนิด เพื่อประโยชน์จะได้คูณ 3 ค่ะ แต่ทั้งนี้ควรจะเลือกเห็นที่มาจากตระกูล(สายพันธุ์) ที่ต่าง กันด้วย เมื่อนำ มาปรุงอาหารรวมกันนอกจากประโยชน์ทั้งหลายของตัวเห็ดแต่ละชนิดเองแล้ว ยังมีประโยชน์แถมมา คือ ช่วยล้างสารพิษที่ ตกค้างในตับและบำรุงตับ รวมไปถึงยังช่วยสร้างกรดอะมิโนที่ไปบำรุงสมอง, ปรับสมดุลของการสร้าง เซลล์ใหม่ในร่างกาย, ลดอนุมูลอิสระที่จะเป็นตัวก่อให้เกิดโรคมะเร็งอีกด้วยค่ะ

….แล้วคุณล่ะคะ ชอบรับประทานเห็ดชนิดไหน แบบไหน ลองสรรเห็ดมาปรุงอาหารกันเป็นประจำ เพื่อประโยชน์ต่อสุขภาพ ของคุณและครอบครัวค่ะ